Πέμπτη 21 Οκτωβρίου 2010

Το Μνημόνιο στο απόσπασμα

ΤΟΥ ΑΝΔΡΕΑ Ν. ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ
ότι λέει λίγο πολύ τα ξέρουμε όλοι μας, αλλά δεν πρόκειται γι αυτό. Έχει να κάνει με την προσέγγιση, έχει να κάνει με το εύρος του βλέμματος που έχει ο συντάκτης του άρθρου. Λέει τα πάντα και τα λέει ουσιαστικά, ΌΧΙ ΑΠΛΩΣ ΓΙΑ ΝΑ ΤΑ ΠΕΙ
από τα Επίκαιρα

Κυβερνητικά στελέχη αποκαλύπτουν προειλημμένες αποφάσεις, ομολογούν έλλειμμα δημοκρατικής νομιμοποίησης και προειδοποιούν για νέο Γουδί

Συμπληρώθηκε ένας χρόνος από τότε που το ΠΑΣΟΚ πέτυχε μια θριαμβευτική εκλογική νίκη και ανέλαβε την ευθύνη για τη διακυβέρνηση του τόπου. Σε όλο αυτό το διάστημα, βέβαιο είναι πως η κυβέρνηση τόλμησε πράγματα που καμιά άλλη δεν θα μπορούσε ούτε καν να αγγίξει. Με αυτά που έγιναν και αυτά που γίνονται, θα ξηλώνονταν, όπως χαρακτηριστικά ειπώθηκε, ακόμη και τα πεζοδρόμια. Εξίσου βέβαιο, όμως, είναι πως σε πολλά άλλα επέδειξε αδυναμία συντονισμού, αναβλητικότητα, δυστοκία. Ενώ βούταγε σε... καταρράκτες και έβγαινε αλώβητη, την ίδια στιγμή έδειχνε –και το έδειξε πολλές φορές– πως πνίγεται στην άκρη της λίμνης. Για πολύ καιρό, οι κομματικά ελεγχόμενες συντεχνίες και ο φόβος για τα χειρότερα –φόβος που η ίδια καλλιεργούσε– της εξασφάλιζαν την ανοχή της κοινωνίας. Μόνο που η ανοχή συνδέεται άρρηκτα με τηναντοχή. Και η αντοχή των πολλών εξαντλήθηκε από καιρό.

Σύντροφος των συντρόφων, το Μνημόνιο

Αναμφίβολα, από όλα όσα συνέβησαν στο χρόνο που πέρασε, εκείνο που για πάντα θα συνοδεύει την κυβέρνηση είναι το Μνημόνιο που υπέγραψε με την τρόικα. Υποστηρίζει βέβαια πως, χωρίς την απόφαση εκείνη, το Δημόσιο δεν θα μπορούσε να καλύψει τις δανειακές του ανάγκες και θα οδηγείτο σε αδυναμία πληρωμών. Επιμένει πως ήταν μια απόλυτα αναγκαία απόφαση για τη σωτηρία της χώρας και καταγγέλλει για όλα την προηγούμενη κυβέρνηση. Δεν απαντά, όμως, στο ερώτημα «γιατί δεν έπραξαν το ίδιο χώρες με ανάλογα, ακόμη και με δυσανάλογα, προβλήματα. Όπως, για παράδειγμα, η Ιρλανδία που –με έλλειμμα πάνω από το 30%– παλεύει για να αποφύγει τον κορσέ του ΔΝΤ».

Βέβαιο, πάντως, είναι πως πολλά από τα αναγκαία και τα επείγοντα δεν επρόκειτο να προχωρήσουν, χωρίς τον μπαμπούλα της διαρκούς επιτήρησης. Κι αυτό φάνηκε ξεκάθαρα, τόσο στους πρώτους μήνες της νέας διακυβέρνησης, όσο και στη συνέχεια, με τη ριζική αλλαγή των κυβερνητικών θέσεων σε ό,τι αφορά κρίσιμες μεταρρυθμίσεις, όπως, για παράδειγμα, η απελευθέρωση των «κλειστών» επαγγελμάτων.

Γεγονός επίσης είναι πως, πολλές φορές, η κυβέρνηση προσπάθησε να εμφανιστεί σαν μαχόμενη απέναντι στην πίεση των «τροϊκανών» και ακόμη περισσότερες χρησιμοποίησε το Μνημόνιο σαν άλλοθι για την εγκατάλειψη των προεκλογικών της δεσμεύσεων. Άλλοτε υποστήριζε πως εφαρμόζει δικές της πολιτικές και άλλοτε πως εξαναγκαζόταν από τους δανειστές μας. Σε κάθε περίπτωση μόνιμος σύντροφός της είναι, πλέον, το Μνημόνιο με την τρόικα. Είναι οι σκληρές πολιτικές, που ακολούθησαν και, προφανώς, θα συνεχίζονται για πολύ ακόμα. Το προσχέδιο του προϋπολογισμού, που μόλις κατατέθηκε, αποκαλύπτει ξεκάθαρα πως τα δύσκολα είναι ακόμα μπροστά μας.

Προσχεδιασμένη επιλογή το ΔΝΤ

Κρίσιμα ερωτήματα εγείρονται, προπάντων, για εκείνα που προηγήθηκαν, ώσπου να φτάσουμε στην πολύκροτη συμφωνία με την τρόικα. Είναι, άλλωστε, επίσημα ομολογημένο πως η προσφυγή στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο δεν προέκυψε στο δρόμο για την εξυγίανση των δημόσιων οικονομικών. Δεν ήταν οικονομική, αλλά πολιτική επιλογή. Ήταν –όπως αποκάλυψε ευθέως ο αρμόδιος υφυπουργός των Οικονομικών– επιλογή που έγινε από την πρώτη στιγμή που το ΠΑΣΟΚ ανέλαβε την ευθύνη της διακυβέρνησης. Και αυτή ακριβώς η επιλογή επιβάλλει ουσιαστική επαναπροσέγγιση όλων εκείνων των αποφάσεων, των χειρισμών και των μεθοδεύσεων, που μεσολάβησαν από τον Οκτώβριο του 2009 έως την ώρα που ο πρωθυπουργός, με φόντο τις ψαρόβαρκες του Καστελόριζου, ανακοίνωνε την υποταγή της χώρας μας στην τριμερή επιτήρηση.

Αναμφίβολα, η κυβέρνηση είχε να αντιμετωπίσει ένα υπέρογκο δημόσιο χρέος και ένα σοβαρότατο έλλειμμα. Αναλαμβάνοντας, ωστόσο, τη διακυβέρνηση δεν κινήθηκε σε αυτές τις κατευθύνσεις. Αντιθέτως, μάλιστα. Για το χρέος δεν έκανε απολύτως τίποτε και για το έλλειμμα ξεκίνησε ανάποδα. Το «φούσκωσε», ακυρώνοντας προγραμματισμένα έσοδα και αυξάνοντας τις δαπάνες. Ανέστειλε την εφαρμογή δρομολογημένων μέτρων. «Πάγωσε» τη ροή κοινοτικών πόρων. Άφησε ακέφαλους τους εισπρακτικούς μηχανισμούς, με αποτέλεσμα η υστέρηση των κρατικών εσόδων, στο τελευταίο τρίμηνο του 2009, να ξεπεράσει το 60% της συνολικής ετήσιας υστέρησης.
Δεν ήταν, όμως, μόνο η απροθυμία της κυβέρνησης να πάρει μέτρα απέναντι σε όσα η ίδια παρουσίαζε με τον πιο δραματικό τρόπο. Ήταν, προπάντων, η κατασυκοφάντηση της χώρας, με τους ισχυρισμούς για αναξιοπιστία, την παρομοίωσή της με «Τιτανικό», τις κραυγές για γενικευμένη διαφθορά, τις αναφορές περί χρεοκοπίας, περί κατάστασης πολέμου και περί απώλειας εθνικής ανεξαρτησίας. Η Ελλάδα έγινε το πιο αρνητικό πρωτοσέλιδο σε ολόκληρο τον κόσμο και τα spreads άρχισαν να εκτοξεύονται χωρίς σταματημό.

Ακόμη και τότε, όμως, στις αρχές του 2010, η κυβέρνηση μπορούσε να δανειστεί για ολόκληρο το χρόνο και να πορευτεί χωρίς το πιστόλι στον κρόταφο. Δεν το θέλησε, όμως, και δεν το έκανε. Και οι συνέπειες υπήρξαν καταιγιστικές. Το έλλειμμα του προϋπολογισμού μεταλλάχθηκε σε έλλειμμα εμπιστοσύνης προς τη χώρα. Και μέσα από τη μετάλλαξη αυτή άρχισε να προβάλλει και να προβάλλεται σαν εφιαλτικό ενδεχόμενο η αδυναμία δανεισμού και άρα η στάση πληρωμών. Τα πράγματα οδηγούνταν σε ανεξέλεγκτες ατραπούς και η κυβέρνηση κατέφυγε στο Μνημόνιο, χωρίς καμιά ουσιαστική διαπραγμάτευση

Έλλειμμα δημοκρατικής νομιμοποίησης

Τα όσα ακολούθησαν αποτελούν πλέον καθημερινή πραγματικότητα. Με το μαχαίρι της τρόικας άρχισαν να πετσοκόβονται μισθοί και συντάξεις, να αυξάνονται δραματικά οι άμεσοι και έμμεσοι φόροι, να γίνονται μαζικές απολύσεις εργαζόμενων, να ανατρέπονται συνταξιοδοτικά κεκτημένα και να επιβαρύνονται αβάσταχτα ασφαλισμένοι και συνταξιούχοι.

Την ίδια ωστόσο στιγμή, κρίσιμες υπηρεσίες και οργανισμοί παρέμεναν για πολλούς μήνες ακέφαλοι. Τροχοδρομημένα προγράμματα αξιοποίησης κοινοτικών πόρων είτε καταργούνταν είτε αναστέλλονταν. Αποφάσεις για στρατηγικές συμμαχίες, όπως αυτή με την Κίνα, τη μια καταγγέλλονταν, την άλλη ανακαλούνταν και στη συνέχεια προβάλλονταν σαν μοναδικά επιτεύγματα. Δράσεις περιορισμού της σπατάλης σε τομείς με τεράστιες «μαύρες» τρύπες καθηλώνονταν. Σχέδια αξιοποίησης της δημόσιας περιουσίας εγκαταλείπονταν.

Μέσα σε ένα χρόνο, τα πάντα γύρω μας άλλαξαν ριζικά. Τίποτε από εκείνα που λέγονταν προεκλογικά δεν έμεινε όρθιο. Οι διαβεβαιώσεις αποδείχτηκαν πλάνες. Οι υποσχέσεις εξανεμίστηκαν. Οι ελπίδες έσβησαν. Ο κόσμος βυθίστηκε στην αβεβαιότητα, την ανασφάλεια, την κατάθλιψη.

Από τις αρχές του χρόνου η κυβέρνηση κινείται σε πλήρη αντίθεση με όσα δεσμεύτηκε. Βρίσκεται, όπως θα έλεγε ο πρόεδρός της, σε αναντιστοιχία με τη λαϊκή βούληση. Έχασε, όπως λέει ο υπουργός Δικαιοσύνης, τη δημοκρατική νομιμοποίηση. Κι αυτό έχει πολλές και πολύ σοβαρές αναγνώσεις..
Αδιέξοδες πολιτικές, επικίνδυνες επιλογές

Πάνω από όλα, το πιο ανησυχητικό δεν είναι τα σκληρά, τα άδικα και ισοπεδωτικά μέτρα του Μνημονίου. Είναι που όλα αυτά αποδεικνύονται αναποτελεσματικά. Δεν φέρνουν τα αναμενόμενα έσοδα. Προκαλούν έντονες υφεσιακές παρενέργειες. Βυθίζουν την οικονομική δραστηριότητα. Βάζουν «λουκέτα». Αυξάνουν την ανεργία.

Εξίσου σοβαρό είναι το γεγονός πως οι πολιτικές του Μνημονίου δεν αντιμετωπίζουν το δημόσιο χρέος, αλλά το αφήνουν να αυξάνεται. Έτσι, όμως –όπως επισημαίνεται από έγκυρους αναλυτές–, ακόμη και εάν πετύχαιναν να ανοίξουν το δρόμο του δανεισμού της χώρας, μέσα από τη μείωση του ελλείμματος, θα την έκλειναν μέσα από την αύξηση του χρέους. Και αυτό θα ήταν δραματικό για τον τόπο.

Όλα αυτά επισημαίνουν ένα σοβαρό έλλειμμα οικονομικής πολιτικής. Επιτάσσουν πολιτικές υπέρβασης και όχι διαχείρισης της κρίσης. Υπαγορεύουν ριζοσπαστικές αποφάσεις, που θα αντιμετωπίζουν ταυτόχρονα το δημόσιο χρέος και την ύφεση. Επιβάλλουν τολμηρές κινήσεις πέρα από δογματισμούς και στερεότυπα του παρελθόντος, που θα δημιουργούν συνθήκες ανάκαμψης και ανάπτυξης. Σήμερα και όχι αύριο.

Η προειδοποίηση του υπουργού Υγείας για ένα νέο Γουδί, αυτή τη φορά στη Βουλή και όχι στα στρατοδικεία, στρεφόμενη προς τα κυβερνητικά ενδότερα, έχει πολλές και σοβαρές ερμηνείες. Πέρα από τα προφανή, ακουμπά ευθέως και τις Εξεταστικές που συγκροτήθηκαν, αλλά και αυτές που επωάζονται. Απευθύνεται προς όλους εκείνους που βάλθηκαν να αποπροσανατολίζουν την κοινωνία, να τυρβάζουν περί άλλα και να περιφέρονται άδοντες των οικιών υμών εμπιμπραμένων. (σημ Δημοσιογράφου: άδοντες των οικιών υμών εμπιμπραμένων = ενώ καίγονται τα σπίτια σας, εσείς τραγουδάτε, λέγεται για πρόσωπα που αδιαφορούν αναισθήτως, πριν από επαπειλούμενη καταστροφή)








για την αντιγραφή και τις επισημάνσεις με τα έντονα γράμματα
ο Δημοσιογράφος

Καταλάβατε τώρα γιατί φωνάζουμε, όσοι φωνάζουμε,
ΌΤΙ ΤΟ ΠΑΙΧΝΙΔΙ ΗΤΑΝ ΣΤΗΜΕΝΟ ΑΠΌ ΤΗΝ ΑΡΧΗ;
Έλεγαν αυτά που έλεγαν, ψευδολογούσαν, συνειδητά, ενώ είχαν ήδη στήσει την παρτίδα με νικητή τις άθλιες τσέπες τους και τους εταίρους τους στο ΔΝΤ
ΞΕΠΟΥΛΗΣΑΝ ΕΝ ΨΥΧΡΩ ΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ, ΜΕ ΣΧΕΔΙΟ. ΔΕΝ ΤΟ ΕΦΕΡΕ Η ΑΝΑΓΚΗ, ΉΤΑΝ ΠΡΟΜΕΛΕΤΗΜΕΝΟ ΕΓΚΛΗΜΑ
και ακόμα κάποιοι δηλώνουν ανερυθρίαστα πασοκ
Έρχονται εκλογές ΤΙΜΩΡΗΣΤΕ, οτιδήποτε ΠΡΑΣΙΝΟ πέσει στην αντίληψή σας ΕΙΝΑΙ ΕΠΙΚΙΝΔΥΝΟ

ΟΙ ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ ΕΙΧΑΝ ΠΑΝΤΑ ΕΝΑ ΚΑΙ ΜΟΝΑΔΙΚΟ ΣΚΟΠΟ ΝΑ ΞΕΠΟΥΛΗΣΟΥΝ ΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ, ΤΟ ΚΑΤΑΦΕΡΑΝ
ΑΥΤΗ Η ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΠΕΣΕΙ ΣΤΙΣ 7 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ
ΔΕΝ ΘΑ ΑΝΤΕΞΕΙ, ΜΟΝΟ ΑΝ ΥΠΟΣΤΕΙ ΤΕΡΑΣΤΙΑ ΗΤΤΑ
ΑΠΟ ΕΜΑΣ ΕΞΑΡΤΑΤΑΙ
Ψηφίστε ότι σας αρέσει, ΑΛΛΑ ΟΧΙ ΤΟΥΣ ΔΟΣΙΛΟΓΟΥΣ

Δεν υπάρχουν σχόλια: